বাজেট বনাম হিমন্তবিশ্বৰ ভাও



লেখক: অখিল গগৈ :


অসম চৰকাৰৰ ২০১৬-১৭ বৰ্ষৰ বিত্ত মন্ত্ৰীৰ বাজেট ভাষণটো মনোযোগেৰে পঢ়িলো। ২৬ জুলাই, ২০১৬ তাৰিখে অসম বিধানসভাত উত্থাপন কৰা বাজেট ভাষণটো আপাততঃ এটা ভাল ভাষণ যেন লাগে। ইয়াত সাহিত্যিক গুণ আছে, আছে অলংকাৰ, আছে দার্শনিক চাব এটা ভাষণটো ব্যতিক্রমী কৰিবলৈ চেষ্টা কৰা হৈছে। এই বাজেট ভাষণে যথেষ্ট প্রশংসা বোটলা দেখা গৈছে। অন্ততঃপক্ষে একাংশ সংবাদ মাধ্যমত বাজেটখনৰ আভ্যন্তৰীণ বিষয়বোৰতকৈ আন কিছুমান উপৰুৱা কথাই অধিক প্রচাৰ লাভ কৰিছে। যেনে— অসমৰ দীর্ঘতম বাজেট ভাষণ, চাৰি ঘণ্টা ত্রিশ মিনিট একেৰাহে বাজেট বক্তৃতা পাঠ কৰা, বাজেটত উদ্ধৃত শ্লোকৰ প্রশংসা, ভাষণৰ সময়ত বিত্ত মন্ত্ৰীজনে পৰিধান কৰা সাজ-পোছাক, দৰ্শকৰ গেলাৰীত বিত্ত মন্ত্ৰীৰ মাতৃ, পত্নীৰ উপস্থিতি ইত্যাদি ইত্যাদি। ক’বলৈ গ’লে বাজেটখনৰ বিভিন্ন দিশে পোৱা প্রচাৰ বা প্রশংসাই হ’ল যোৱা ২ মাহত সর্বানন্দ সোণোৱাল নেতৃত্বাধীন চৰকাৰখনলৈ কঢ়িয়াই অনা একমাত্র সকাহ যোৱা দুমাহৰ অতি চুটি সময়ে চৰকাৰখনৰ বিৰুদ্ধে কেৱল ধুমুহাই কঢ়িয়াই আনিছিল। বাজেটখনৰ আপাত ঃ কিছু সুখবৰে যেন চৰকাৰখনলৈ এছ'টি স্নিগ্ধ বতাহ কঢ়িয়াই আনিছে। পিচে সেইবোৰ চমক নিলগাই চাই বাজেটখনৰ আচল বিষয়বস্তু (Content) আৰু মর্মকথা (Substance) লৈ গ'লে আপুনি হতাশ হব। অতি সহজকৈ ক’লে বাজেটখনৰ পেকেজিং ভাল, কিন্তু ভিতৰটো তেনেই সাধাৰণ আৰু ক্ষতিকাৰকো। বিয়াত চৌখিনভাৱে পেকেট কৰি নিয়া প্লাষ্টিকৰ বাতিটোৰ নিচিনা, পেকেটটো ৰংচঙীয়া আৰু ডাঙৰ, কিন্তু খুলি গৃহস্থই তাৰ ভিতৰত এটা সস্তীয়া প্লাষ্টিকৰ বাতি দেখিলে যেনেকুৱা ভাব হব, বাজেট ভাষণটাে সম্পূর্ণ পঢ়ি আমিও তেনেকুৱাই হতাশ হ’লো। বাজেট ভাষণটোত মূল দার্শনিক ৰূপটাে এইকেইটা শিতানৰ জৰিয়তে দিবলৈ চেষ্টা কৰিছে— (১) পৰিবর্তন’ : সাত ৰূপান্তৰৰ শিখৰত আমাৰ ৰাজ্য, (২) নতুন আদর্শ প্রশাসন, (৩) নতুন আদর্শ প্রশাসনৰ প্রথম বছৰ - ২০১৬-১৭ আৰু (৪) বাজেট পুনৰ নিৰ্মাণ : নির্ণায়ক সিদ্ধান্ত আৰু বাস্তৱ অনুভৱৰ বছৰ। উল্লিখিত ১নং শিতানত বিত্ত মন্ত্ৰীজনে পৰিবর্তন’ মানে বিৱৰ্তন’ বুলি ক’ব খুজিছে, অর্থাত্ বিপ্লৱৰ দৰে নহয়, লাহে লাহে পৰিবর্তন হোৱাৰ কথা কৈছে। তেওঁৰ মতে কেৱল ৰাজনৈতিক’ আৰু ‘অর্থনৈতিক গণ্ডীতে ‘ৰূপান্তৰ নহয়, ৰাজ্যখনৰ বাবে ‘সামাজিক ৰূপান্তৰ’ লাগিব (অৱশ্যে ৰূপান্তৰ মানে বৈপ্লৱিক পৰিবর্তন)। তাৰ পাচত তেওঁ দুর্নীতি ৰোধৰ কথা কৈছে। উদ্ভাৱন, পুনর্গঠন আৰু ন-যাত্ৰাৰ দুৱাৰ স্থাপন তেওঁৰ চিন্তাৰ সাৰাংশ। তাৰ পাচতে তেওঁ ভাৰতীয় পৰিকল্পনাৰ পৰিবর্তন হৈ নিটি আয়োগ প্রতিষ্ঠাৰ প্ৰসংগ উত্থাপন কৰিছে আৰু নতুন কৰ ব্যৱস্থা বা জি এছ টিৰ কথা কৈছে। শেষত তেওঁ ৰাজহ অপচয় ৰোধ আৰু জনগণৰ পৰামর্শত বাজেট প্রস্তুত কৰা হৈছে বুলি কৈছে। নাই ধৃষ্টতা, কেৱল সু-শাসন হ’ল চৰকাৰৰ আচৰণবিধি আৰু কৈছে— উদ্ভাৱনী চিন্তাৰে জনতাক লগত লৈ পৰিবৰ্তনৰ প্রক্রিয়া আৰম্ভ কৰা হ'ব। ইয়াৰ পাচতে তেওঁ নতুন আদর্শ প্রশাসন’ শিতানত কৈছে— ‘আমাৰ লক্ষ্য হ’ল ৰাজ্যৰ অর্থনীতিক ভিতৰৰ পৰা টনকিয়াল কৰি তোলা। দীৰ্ঘম্যাদী ব্যৱস্থাৰে আভ্যন্তৰীণ উত্সসমূহ বিকশাই তুলি আত্মনিৰ্ভৰশীল হোৱাৰ কথা কৈছে। এই আদর্শ প্রশাসনৰ মূল উপকৰণ নিষ্কলুষক ৰাজনীতি আৰু পৰিচ্ছন্ন লোকসেৱা বুলিও বিত্ত মন্ত্ৰীজনে উল্লেখ কৰিছে।
তাৰ পাচতে নতুন আদর্শ প্রশাসনৰ চাৰিটা মূল স্তম্ভ আছে বুলিও কৈছে। এই আদর্শ হিন্দুত্ববাদী গুৰু দীনদয়াল উপাধ্যায়ৰ জীবনাদর্শৰ পৰা গ্রহণ কৰা বুলি সগৌৰৱে ঘোষণা কৰা হৈছে। তৃতীয় শিতান নতুন আদর্শ প্রশাসনৰ প্রথম বছৰ : ২০১৬-১৭ত ৰাজ্যই ৰাজহ সংগ্ৰহৰ নিজা উত্সৰ বিকাশ ঘটোৱাৰ কথা কৈছে। শেষৰ শিতানত বাজেট সংস্কাৰৰ কথা কৈছে। মুঠতে বাজেট ভাষণটো পঢ়ি ক’ব পাৰি যে ইয়াৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূর্ণ দিশ দুটা হ’ল—(১) ৰাজহ সংগ্রহ বৃদ্ধিৰ জৰিয়তে ৰাজ্যখনক আত্মনিৰ্ভৰশীল কৰা, (২) সর্বস্তৰৰ দুনীতি ৰোধ কৰি স্বচ্ছ প্রশাসন ব্যৱস্থাৰ জৰিয়তে সর্বোচ্চ জনকল্যাণ সাধন কৰা। কিন্তু দুৰ্ভাগ্যৰ বিষয় যে বাজেটখনত দীৰ্ঘম্যাদী ব্যৱস্থাৰে ৰাজ্যৰ আভ্যন্তৰীণ ৰাজহ উত্স বৃদ্ধিৰ কোনো বাস্তৱসন্মত, দূৰদৰ্শী কর্মসূচী লোৱাৰ কথা ঘোষণা কৰিব নোৱাৰিলে। আমাৰ ৰাজ্যখনৰ নিজা সম্পদৰ উল্লেখযোগ্য উত্সসমূহনো কি কি? তেলৰ ৰয়েল্টি, মূল্য সংযোজিত কৰ, আবকাৰী কৰ, যান-বাহন কৰ, বন আৰু অন্যান্য খনিজ সম্পদসমূহৰ কৰ ইত্যাদি। তদুপৰি আছে বিশেষ আঁচনিসমূহ। তেলৰ ৰয়েল্টিৰ ক্ষেত্ৰত অর্থাত্ প্রি-ডিছকাউন্টেড প্রাইচ’ বা ৰাজ-সাহায্য– পূর্বৰ মূল্য প্রাপ্তিৰ বাবে বাজেটত কোনো কথা উল্লেখ নাই। ৩ জুন, ২০১৬ ত বিধানসভাত উত্থাপন কৰা ‘শ্বেতপত্রত চৰকাৰে সংশ্লিষ্ট আদালতৰ ওচৰ চপাৰ বা কেন্দ্রীয় চৰকাৰক যোগাযোগ কৰাৰ কথা কৈছিল (পৃষ্ঠা-১৫, শ্বেতপত্র) যদিও বাজেটত সেই অৱস্থানৰ পৰা আঁতৰি আহিছে অর্থাত্ ইয়াত এই কথা ক’তো উল্লেখ কৰা নাই। তদুপৰি খাৰুৱা তেল আৰু গেছ উত্পাদন হোৱা ভূমিৰ পৰা কৰ সংগ্রহৰ বাবে আদালতৰ আশ্রয় লোৱা বা ‘অসম কৰ (বিশেষ ভূমি) আইন ১৯৯০ (সংশোধিত ০১-০১-২০১৫)খন ৰূপায়ণৰ স্থিতিৰ পৰাও আঁতৰিহে আহিল। দ্বিতীয়তে, বাজেটখনত সামগ্ৰী আৰু সেৱাকৰ (জি এছ টি) গ্রহণৰ কথা কৈ ভেট' বা মূল্য সংযোজিত কৰ ব্যৱস্থাত নস্যাতে কৰি দিলে। বনজ সম্পদৰ পৰা অধিক কৰ সংগ্ৰহৰো কোনো ব্যৱস্থা ৰখা দেখা নগ’ল। অর্থাত্ ৰাজ্যখনৰ মূল কৰৰ উত্সসমূহ বিকশাই তোলা সম্পর্কে বাজেটখনত কোনো গুৰুত্বপূর্ণ কথা ক’ব পৰা নাই। এই দিশৰ পৰা ক’ব পাৰি, বাজেটৰ মূল লক্ষ্য ব্যর্থ হৈছে। হিমন্তবিশ্ব শৰ্মাই উত্থাপন কৰা বাজেটখন যদিও ২০১৬-১৭ বৰ্ষৰ বাজেট বুলি কোৱা হৈছে আচলতে ই এবছৰীয়া বাজেট ভাষণ নহয়, ই হ’ল অহা পাঁচ বছৰলৈ অসম চৰকাৰে কৰিবলগীয়া অর্থনৈতিক কাম-কাজৰ নির্দেশনাপত্র। উদাহৰণস্বৰূপে বাজেট ভাষণৰ ৫৭ নং পৃষ্ঠাত টেট শিক্ষকৰ চাকৰি নিয়মীয়াকৰণৰ কথা কৈছে যদিও সেই পাঁচ হেজাৰ শিক্ষকৰ নিযুক্তি হ’ব বোলে ২০১৭ চনৰ এপ্রিলতহে। তাৰমানে এই ঘটনা ২০১৭-১৮ বৰ্ষৰ বাজেটৰ ঘোষণাহে হ’ব লাগিছিল; কেৱল চমক সৃষ্টিৰ বাবেহে এইবাৰৰ বাজেটত এই ঘোষণা দিয়া হ’ল। এইখিনিতে ৰাজহ সংগ্ৰহৰ বিষয়টো আৰু বহলকৈ আলোচনা কৰো। নতুন আদর্শ প্রশাসনত কৈছে— ‘আমাৰ লক্ষ্য হ’ল ৰাজ্যৰ অর্থনীতিক ভিতৰৰ পৰা টনকিয়াল কৰি তোলা। এক দীৰ্ঘম্যাদী ব্যৱস্থাৰে আমাৰ আভ্যন্তৰীণ ৰাজহ উৎসসমূহ বিকশাই তুলি আমি আত্মনিৰ্ভৰশীল হোৱা প্রয়োজন (পৃষ্ঠা-১৪)। এই বাক্য কোৱাৰ তিনি পৃষ্ঠাৰ পাচতে ক’লে যে বিজেপি চৰকাৰে বহিঃসাহায্যৰে পৰিচালিত ১৮ টা প্রকল্পৰ উপৰি অন্যান্য প্রকল্পৰ বাবে বিদেশী বেংক বা বিত্তীয় সংস্থাৰ কাষ চাপিব (পৃষ্ঠা-১৮, নতুন আদর্শ প্রশাসনৰ প্রথম বছৰ : ২০১৬-১৭)। ইয়াৰ পাচত তেওঁ কৌশলপূর্ণভাৱে এইবুলি কয় যে অসমে পাবলগীয়া তেলৰ ৰয়েল্টি ১,৪৮০ কোটি টকা ভাৰত চৰকাৰে মোকলাই দিবলৈ নির্দেশ দিছে। অথচ সঁচা কথাটাে হ’ল গুৱাহাটী উচ্চ ন্যায়ালয়ে যোৱা ২২ জুলাই, ২০১৬ ত এই নির্দেশ দিছিল কেন্দ্রীয় পেট্রলিয়াম মন্ত্র্যালয়ক আৰু এই নির্দেশৰ আগতীয়া উমান পাইহে ন্যায়ালয়ৰ নির্দেশ ওলোৱাৰ আগে আগে চৰকাৰে এখন নাটক ৰচনাৰ চেষ্টা কৰিছিল। ৰাজ্যৰ অর্থনীতিক ভিতৰৰ পৰা টনকিয়াল কৰাৰ শ্ল’গান দিয়া মন্ত্রীজনৰ আচল চৰিত্ৰটো ধৰা পৰে তেওঁৰ সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰ (Goods and Service Tax) সম্পৰ্কীয় চিন্তাতহে। বাজেট ভাষণ দিয়াৰ কিছুদিনৰ পাচতে সংসদত সামগ্ৰী আৰু সেৱা কৰৰ বিধেয়ক গৃহীত হোৱা সম্ভাৱনাৰ কথা উল্লেখ কৰি সেই কৰ ব্যৱস্থাত ৰাজ্যবোৰৰ ভেট, বিলাস কৰ, প্রৱেশ কৰ, আমোদ কৰ আদি প্রয়োগৰ ক্ষমতা শেষ হ’ব বুলি উল্লেখ কৰি সিদ্ধান্ত দিছে ঠিক ওলোটো— ... এই ব্যৱস্থাই ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰৰ মাজত ফেডাৰেল সম্পর্ককো সুদৃঢ় কৰি তুলিব। অথচ আমি সকলোৱে জানো জি এছ টি ব্যৱস্থাই ৰাজ্যবোৰৰ কৰ আৰোপৰ অধিকাৰ কাঢ়ি নি ভাৰতত ফেডাৰেল ব্যৱস্থালৈ প্রত্যাহ্বান নমাই আনিছে। অসমৰ দৰে উৎপাদন কম হোৱা ৰাজ্যই জি এছ টিৰ দ্বাৰা ব্যাপকভাৱে প্রতাৰিত হ’ব আৰু ভৱিষ্যতৰ কৰ আৰোপৰ জৰিয়তে আত্মনিৰ্ভৰশীল হোৱাৰ সম্ভাৱনা সম্পূর্ণ লোপ পাব, কেন্দ্রীয় চৰকাৰৰ নিৰ্ভৰশীল হৈ পৰিব ৰাজ্য। এনেকৈয়ে বাজেট ভাষণত কেন্দ্রক শক্তিশালী কৰি ৰাজ্যবোৰক দুর্বল কৰাৰ ফেডাৰেল ব্যৱস্থাবিৰোধী চৰিত্ৰক অতি কুট-কৌশলেৰে সৈতে সুৰক্ষিত কৰাৰ চেষ্টা কৰিছে আৰু বিজেপিৰ আগ্রাসী জনগণবিৰোধী নীতিক লুকুৱাই জনপ্রিয় শব্দ আৰু বাক্যমালাৰে ভুৱা চমক সৃষ্টিৰ চেষ্টা কৰা হৈছে। বাজেট ভাষণত সগৌৰৱে আৰু বাৰম্বাৰ ঘোষণা দি থকাৰ পাচতো আত্মনিৰ্ভৰশীল হোৱাৰ বাবে পুজি সংগ্ৰহৰ বিশেষ কোনো চমৎকাৰ, গভীৰ আৰু উদ্ভাৱনী ব্যৱস্থা একেবাৰেই শূন্য। বিপৰীতে পৰিবহণ নিগমৰ বাছত বিজ্ঞাপন দিয়াৰ ব্যৱস্থা, প্ৰদূষণকাৰী উদ্যোগৰ পৰা পৰিবেশ কৰ আহৰণ, মটৰ গাড়ীৰ ওপৰত সেউজ আৰোপ কৰা, কৰ ফাঁকি ৰোধৰ বাবে কিছুমান কথা বিবেচনাধীন হৈ থকা বুলি কোৱা আৰু কাৰিকৰী কৌশল আৰু প্রযুক্তি ব্যৱস্থাৰ কথা কোৱাৰ বাহিৰে আন এনে কোনো ডাঙৰ কথা কোৱা নাই যি প্রকৃততে অসমৰ ৰাজহ সংগ্রহ যথেষ্ট বৃদ্ধি কৰি ৰাজ্যখনক আত্মনিৰ্ভৰশীল কৰিব পাৰে। ৰাজহ সংগ্রহ বৃদ্ধিৰ বাবে কৰ ফাঁকি দিয়া ব্যৱসায়ীৰ সম্পত্তি বাজেয়াপ্ত কৰাৰ ধমকিয়েই হ’ল আটাইতকৈ ডাঙৰ ঘোষণা। বাকীবোৰ কথা হ’ল কৰ বিভাগৰ নিয়মমাফিক কাম-কাজ। অৱশ্যে কৰ সংগ্ৰহৰ অনলাইন ব্যৱস্থা আৰু অন্যান্য তথ্য-প্রযুক্তি প্রয়োগ ব্যৱস্থাৰ কথা ইয়াত কোৱা হৈছে। চমুকৈ ক’বলৈ গ’লে বাজেট কলা- আছে– টৌটোকে ৰীে কৰাৰ ব্যৱস্থা আছে, কিন্তু তাত কোনো সুচিন্তিত, দীৰ্ঘম্যাদী আৰু পৰিকল্পিত উদ্ভাৱন নাই যাৰ জৰিয়তে কিবা গঠনমূলক, দূৰদৰ্শী নতুন আদর্শ প্রশাসন প্রতিষ্ঠা সম্ভৱ হ’ব পাৰে। যাক ক’ব পাৰি ওপৰে ৰং-চং, ভিতৰে কোৱা ভাতুৰী। চমকৰ কোবত বিষয়বস্তু (Content) বা সাৰমৰ্ম (Substance) হেৰাই গৈছে। গতিকে বাজেটত ঘোষিত লক্ষ্য, এক দীৰ্ঘম্যাদী ব্যৱস্থাৰে আমাৰ আভ্যন্তৰীণ ৰাজহৰ উত্সসমূহ বিকশাই তুলি আমি আত্মনিৰ্ভৰশীল হোৱাৰ প্রয়োজন – বোলা কথাবোৰ কার্যকৰী হোৱাৰ কোনো বিশেষ ব্যৱস্থা নহ’ল। ইয়াত ক'ত ৰাজহ সংগ্ৰহৰ নিজা উত্সৰ বিকাশ ঘটোৱা’ হ’ল ? চমক আৰু বাহ্যিক অলংকাৰৰ মাজত ঘোষিত লক্ষ্য হেৰাই গৈ বাজেটখন হৈ পৰিছে বাগাড়ম্বৰৰ নামান্তৰ। ভাল পেকেজিং হৈছে, কিন্তু ভিতৰত বিয়াঘৰলৈ নিয়া প্লাষ্টিকৰ বাতিটোহে ধৰা নপৰাকৈ থকা নাই। বিত্ত মন্ত্ৰীজনে সচেতনভাৱে বৃহদাৰণ্যক উপনিষদৰ তৃতীয় ব্রাহ্মণৰ মন্ত্র, চাণক্যৰ বক্তব্য, মহাত্মা গান্ধীৰ গ্ৰাম্য চিন্তা, দীনদয়াল উপাধ্যায়ৰ নীতি, অটল বিহাৰী বাজপেয়ীৰ কবিতা আদিৰ উল্লেখ কৰি তেওঁৰ ভাষণটো কাব্যিক বা সাহিত্যিক গুণসম্পন্ন কৰি দার্শনিক চাব এটা দিবলৈ যত্নৱান হৈছে। তেওঁ কৈছে— ‘... আমাৰ মিত্ৰজোঁটৰ চৰকাৰে মুখ্যমন্ত্রী সর্বানন্দ সোণোৱালৰ নেতৃত্বত নতুন আদর্শ প্রশাসন গঢ়ি তুলিবলৈ প্রতিজ্ঞাবদ্ধ। এই নতুন আদর্শ প্রশাসনৰ মূল উপকৰণ হৈছে নিষ্কলুষক ৰাজনীতি আৰু পৰিচ্ছন্ন লোকসেৱা। ... তেওঁ (দীন দয়াল উপাধ্যায়ে) আগবঢ়োৱা একাত্ম মানৱতাবাদৰ ধাৰণাই হৈছে আমাৰ প্রশাসনৰ মূল ভেটি। তেওঁৰ মতে নতুন আদর্শ প্রশাসনৰ মূল চাৰিটা স্তম্ভৰ প্ৰথমটোৱেই হ’ল ব্যক্তি জীৱনৰ সততা। বাজেট ভাষণ আৰম্ভ কৰিছে তৃতীয় ব্রাহ্মণৰ এই মন্ত্রোচ্চাৰণেৰে—‘অসতো মা সদগময়..." অর্থাত্ মোক অসত্ পথৰ পৰা সত্ পথলৈ নিয়া...। তেওঁ কৈছে— ‘মই দোহাৰিব খোজো যে ‘আমি নিজেও নাখাওঁ আৰু আনকো খাবলৈ নিদিওঁ (পৃষ্ঠা ১০)। বাজেট ভাষণটো পঢ়ি কিন্তু আমি অনেক সুৰুঙা পালো, য’ত সমাজৰ সম্পদ সৃষ্টিতকৈ বা সম্পদ সৃষ্টিৰ লগে লগে ব্যক্তিৰ বাবে কমিছন সংগ্ৰহৰ অনেক সুযোগসুবিধা ৰাখি থোৱা হৈছে। কম্পিউটাৰ, লেপটপ, ট্ৰেক্টৰ-পাৱাৰটিলাৰ, টিমেণ্ট-ৰড, ইটা-বালিৰ অংকৰে গোটেই বাজেট ভর্তি। বাজেটখনত সমাজ পৰিবৰ্তনৰ (তেখেতৰ মতে বিৱৰ্তনৰ) সমল কি আছে নাজানো, কিন্তু এইটো ঠিক তাতোকৈ বেছি আছে উপৰিউক্ত সামগ্ৰীবোৰৰ ক্রয়-বিক্ৰয়ৰ দীঘলীয়া আৰু শকত অংকৰ হিচাপহে। পাঁচ বছৰত ২৫ টা উপ-কোষাগাৰ নিৰ্মাণ, তাত চি চি টিভি কেমেৰা স্থাপন (পৃষ্ঠা ২৫), ৩৪৫ খন থানা নির্মাণ (পৃষ্ঠা ২৮), কাৰাগাৰত চি চি টিভি কেমেৰা স্থাপন (পৃষ্ঠা ৩৩), পাঁচ বছৰত ২৫,৪২৫ খন ট্ৰেক্টৰ ক্রয় (মুখ্যমন্ত্রী সমগ্র গ্রাম্য উন্নয়ন যোজনাৰ অধীনত), আনন্দৰাম বৰুৱা বঁটাপ্রাপ্তৰ বাবে লেপটপ, ২১ খন পলিটেকনিক স্থাপন, তিনিখন মহাবিদ্যালয় স্থাপন ইত্যাদি ইত্যাদি। এহাতেদি দার্শনিক বক্তব্য প্রকাশৰ প্রচেষ্টা, উদ্ভাৱন, পুনৰ গঠন আৰু ন-যাত্ৰাৰ দুৱাৰ খোলাৰ কথা কৈছে, আনহাতে প্রায় আটাইবোৰেই গতানুগতিক চিন্তাৰ সমাহাৰ, য’ত চিমেণ্ট, ৰড, বালি, ইটা, ট্ৰেক্টৰ, পাৱাৰটিলাৰ, লেপটপ, কম্পিউটাৰ, চি চি টিভি কেমেৰাৰ দৰে কেৱল কংক্রিটকৰণ আৰু যান্ত্রিককৰণৰ ভিৰ৷৷ ৫০নং পৃষ্ঠাত কিন্তু ঠিকেই সংলাপ দি কৈছে, এক লোক ৰঞ্জনবাদী (Populist) আঁচনি ৰূপায়ণ কৰাৰ নামত যোগানদাৰ তোষণকাৰীৰ ভূমিকাৰে সীমিত সম্পদৰ অপচয় কৰাটো আমাৰ চৰকাৰৰ নীতিৰ পৰিপন্থী। বাজেট ভাষণৰ পাতে পাতে আওৰোৱা সততাৰ শ্ল’গানে, নিজেও নাখাওঁ আনকো খাবলৈ নিদিওঁ জাতীয় বাক্যই পিচে আমাৰ মনত পেলায় দিয়ে পুৰণি সেই আপ্তবাক্য— অতি ভক্তি চোৰৰ লক্ষণ। অসমৰ প্রায় প্রতিটাে বৃহত্ কেলেংকাৰীতে পূৰ্বতে অভিযুক্তৰূপে নাম সাঙোৰ খোৱা কংগ্ৰেছৰ প্রাক্তন মন্ত্ৰী আৰু বর্তমানৰ বিজেপি চৰকাৰৰ মন্ত্ৰীজনে যেতিয়া বাজেট ভাষণৰ বৃহত্ অংশ এটাত সততাৰ শ্ল’গান আওৰায় তেতিয়া দুটা কথা মনলৈ আহে– সঁচাকৈ তেওঁ পুৰণি অভ্যাস বাদ দি নতুন জীৱন ল'ব খুজিছে, অর্থাত্ ‘মোক অসত্ পথৰ পৰা সত্ পথলৈ নিয়া পবিত্র মন্ত্র জপ কৰিছে নে তেওঁৰ বদনামী ৰাজনৈতিক কেৰিয়াৰৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ আৰু উচ্চাকাংক্ষাৰে শিখৰলৈ যাবলৈ, ৰিষ্টট পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰিব খুজিছে? বাজেটখনত প্রকাশিত অতি ভক্তি, সেই ভক্তিৰ মাজেদি প্রকাশিত চিন্তা আৰু মতাদর্শ আৰু পৰিবৰ্তনৰ শ্ল’গানৰ মাজেদি গঢ়ি তুলিব খোজা কৰ্প’ৰেটকমিউনেলিষ্ট বা 'কপ'ৰেট-সাম্প্রদায়িক চেতনাই যেন তেওঁৰ নতুন ৰূপত পুৰণি আকাংক্ষা জাগ্রত হোৱাৰ অভিব্যক্তিকেই ফুটাই তুলিছে। বাজেট ভাষণটো মনোযোগেৰে পঢ়িলে ইয়াৰ অন্তর্নিহিত উদ্দেশ্যটো ওলাই পৰে। আমি মাত্ৰ কেইটামান বাক্য উদ্ধৃত কৰো ১) “কল্যাণকামী বহু আঁচনিৰ নামত ৰাজ্যৰ ৰাজহ অপচয় কৰা এক আত্মঘাতী ব্যৱস্থাৰ বিলুপ্তি ঘটাব খোজা হৈছে (পৃষ্ঠা ১২)। ২) দ্বিতীয়তে, অসংখ্য আৰু একেধৰণৰ আঁচনিৰ আধিক্যই তথা বিভিন্নধৰণৰ ৰাজসাহায্যৰ ঘোষণাই বছৰৰ পিচত বছৰজুৰি বাধ্যতামূলক আর্থিক দায়বদ্ধতাৰ (Committed Liability) সৃষ্টি কৰি ৰাজকোষৰ ওপৰত হেঁচা প্রয়োগ কৰি আহিছে (পৃষ্ঠা ২১)। ৩) ‘এই পৰিপ্রেক্ষিতত মই বর্তমানৰ বাজেটত শুদ্ধ বিবেচিত হোৱা আৰু আইনসংগতভাৱে বাধ্যতামূলক দায়সমূহৰ বাহিৰে বাকীবোৰ অন্তর্ভুক্ত নকৰাৰ প্রস্তাৱ ৰাখিছো।’ ৪) দীর্ঘসময় ধৰি শক্তি খণ্ডত আর্থিক দায় (Liability) দিনক দিনে বৃদ্ধি পোৱা পৰিলক্ষিত হৈ আহিছে। শক্তি বিভাগত হিতাধিকাৰীৰ প্রাপ্য ৰাজসাহায্য পোনে পোনে হিতাধিকাৰীৰ বেংক খাটাত প্রত্যক্ষ File o (Direct Benefit Transfer-DBT) {Kososol জমা দিবলৈ পৰামর্শ দিয়া হৈছে। (পৃষ্ঠা ২২) ৫) প্রস্তাৱিত এই সংশোধনীত (বিদ্যালয় প্রাদেশিকীকৰণ আইন সংশোধনীৰ কথা কৈছে) প্রাদেশীকৃত অথচ অকামিলা বিদ্যালয়সমূহক অপ্রাদেশীকৃত কৰাৰ ব্যৱস্থা ল’ব খুজিছে। তেনেবোৰ বিদ্যালয়ৰ শিক্ষকৰ অৱসৰৰ পাচত সেই পদবোৰ বিলুপ্ত হৈ যাব। (পৃষ্ঠা ৪৯)। ৬) (অপ্রাদেশীকৃত বিদ্যালয়ৰ প্রাদেশিকীকৰণৰ বাবে) .একমাত্র বিকল্প হিচাপে আইনৰ সংশোধনী ঘটাই এক শিক্ষা উপ-কৰ আৰোপ কৰিব লাগিব অথবা সমানুপাতিকভাৱে কৰ বৃদ্ধিৰ প্রস্তাৱ কৰিব লাগিব। (পৃষ্ঠা ৫০)। অর্থাৎ, যিমানেই চমৎকাৰী শব্দ ব্যৱহাৰ নকৰক, যিমানেই ডাঙৰ ডাঙৰ ঘোষণা নকৰক বাজেটৰ এটা অন্তর্নিহিত উদ্দেশ্য হ’ল, ৰাজসাহায্য কর্তন কৰি, জনকল্যাণৰ ধন ব্যয় হাস কৰি জনগণৰ সুযোগ-সুবিধা আৰু অধিকাৰসমূহ কর্তন কৰা। নব্য উদাৰীকৰণ (Neo Liberal) যুগৰ দৰ্শনমতে কল্যাণকাৰী আঁচনি হ্রাস কৰি, কেৱল সাংবিধানিক আৰু আইনে বাধ্য কৰা অধিকাৰ আৰু সুবিধাসমূহ দি আনবোৰ কল্যাণকামী আঁচনি বাতিল কৰাটোৱেই বাজেটখনৰ প্রচ্ছন্ন উদ্দেশ্য। সেই উদ্দেশ্য সিদ্ধিৰ বাবেই বিত্ত মন্ত্রীজনে অনেক চমক, অনেক লম্ফ-জস্ফৰ আশ্রয় লৈছে। 

আমাৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ আফচোচটো হ’ল, এনৰেগাৰ আঁচনিক গতিশীল কৰিবলৈ ব্যৱস্থা নোলোৱা, এনৰেগাত নিবনুৱা ভাত্তাৰ বাবে বাটেজত ধন ধার্য নকৰা আৰু খাদ্য সুৰক্ষা আঁচনিৰ সামগ্রীপ্রাপ্তিৰ বাবে বিশেষ কোনো ব্যৱস্থা নকৰাটো। অসমৰ আটাইতকৈ দৰিদ্ৰ আৰু খাটিখোৱা ৰাইজে এই দুয়োখন আঁচনিৰ জৰিয়তে সুবিধা লাভ কৰি আহিছিল। বিজেপি চৰকাৰৰ দিনত এই দুয়োখন আঁচনিয়েই বিকল হৈ পৰিছে। বাজেটখনৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ কথাটো হ’ল, প্রথমবাৰৰ বাবে অসমৰ ইতিহাসত হিমন্তবিশ্ব শৰ্মাই এখন সাম্প্রদায়িক বাজেট তৈয়াৰ কৰিছে। এজন সাম্প্রদায়িক, হিন্দুত্ববাদী মানুহৰ দৰ্শনক তেওঁৰ বাজেট আৰু তেওঁৰ চৰকাৰৰ আদৰ্শৰ আধাৰ বুলি মুক্তকণ্ঠে ঘোষণা কৰিছে। পণ্ডিত দীনদয়াল উপাধ্যায় ১৯৫৩ চনৰ পৰা ১৯৬৮ চনলৈ ভাৰতীয় জন সংঘৰ নেতা আছিল। উপাধ্যায়ৰ চিন্তাক বিজেপিয়ে তেওঁলোকৰ দার্শনিক মতবাদ আৰু নৈতিক অনুপ্রেৰণাৰূপে ইমান দিনে গ্রহণ কৰি আহিছিল। সেই হিন্দুত্ববাদী নেতাৰ চিন্তাকেই অসম চৰকাৰৰ দৰ্শন বুলি মানি লোৱা হৈছে। দ্বিতীয়তে, সংখ্যালঘুসকলক দেখদেখকৈ বঞ্চিত কৰিছে। সেই বঞ্চনাক লুকুৱাবলৈকে তেওঁৰ পৰিয়ালৰ টিভি চেনেলত তোষণ নীতি ত্যাগ কৰা বুলি ব্যাখ্যা দিছে। বাজেটখনৰ আটাইতকৈ ইতিবাচক দিশটো আছিল— অসমৰ ২৫,৪২৫ খন গাৱৰ প্ৰতিখনৰ বাবে ১ কোটি ২০ লাখ টকাকৈ খৰচ কৰাৰ সিদ্ধান্ত। স্বাধীনতাৰ পিচত ভাৰতবৰ্ষই গ্রহণ কৰা গ্রাম্য উন্নয়নৰ বাবে সর্বাধিক ধন বুলি উল্লেখ কৰা মুখ্যমন্ত্রী সমগ্র গ্রাম্য উন্নয়ন যোজনাৰ পিচে বিস্তৃত আৰু কাৰ্যকৰী কর্ম আঁচনি বাজেটত নাই। আছে কমিছন সংগ্রহৰ আকাংক্ষাৰে ট্রেক্টৰ বিতৰণৰ প্রতিশ্রুতিহে। ইয়াৰ পূর্বে আত্মসহায়ক গোটবিলাকৰ জৰিয়তে বিতৰণ কৰা ট্ৰেক্টৰৰ অৱস্থাৰ কথা আমি অসবাসীয়ে জনো।
(কেৱল এছ এম এছৰ বাবে ফোন নম্বৰ- ৯৪৩৫০-৫৪১৪০)

About Unknown

“NEonline.in” can give basic notion what about it ! We are a team of experienced professionals those come from other notable professions like blogging, marketing , journalism. Our goal is to reach each and every corner of the whole country and becoming the voice of voice less. Editor : S. A. Ahmed, Executive Editor : Shakil Ahmed, please send us a mail to post here, Email: neonlinenews@gmail.com
    Blogger Comment
    Facebook Comment